توضیحات

دلمه ایرانی

دلمه ایرانی مزبار رو می شناسین؟

مناسب برای 4-2نفر

سینی پذیرایی 10 عددی

مواد تشکیل دهنده: گوشت، لپه، ترخون، گشنیز، شیره انگور، برنج و برگ مو

داستانش چیه؟

دلمه یه کلمه ترکی به معنی پر‌شده است و در کشور‌های مختلفی خوردن آن مرسوم بوده که متداول‌ترین نوع آن هم دلمه برگ انگور (دلمه برگ مو) است. محبوبیت این غذا به حدی است که سال ۲۰۱۷ آذربایجان آن را در فهرست میراث فرهنگی نا‌ملموس یونسکو ثبت کرد.

مزبار این پیش غذا را در دو مدل ایرانی و لبنانی عرضه می‌کند.

فایده‌اش چیه؟

ویتامین‌های A و B1 و D و C و B6 و B3

زینک

منیزیم

آهن

فیبر

فسفر

کلسیم

سدیم

پتاسیم

دلمه ایرانی به علت داشتن گوشت قرمز (گوشت چرخ‌کرده) به عنوان یکی از ترکیبات اصلی خود، دارای پروتئین زیادی است که به تقویت استخوان‌ها، عضلات و پوست می تواند بسیار کمک کند.

همچنین لپه ای که در این پیش غذای خوشمزه استفاده می شود در عین حال که دارای چربی بسیار کمی است، حاوی مقدار زیادی از پروتئین است.

هر 100 گرم لپه 114 درصد از مقدار فولیک اسیدی که به‌طور روزانه بدن نیاز دارد را تأمین می‌کند.

برای چی خوبه؟

بالا بردن سیستم دفاعی بدن

کمک به رشد عضلات

بهبود گوارش

یاری‌رسان گردش خون

محافظت از قلب

تقویت پوست، مو و  بینایی

ارتقای قدرت مغز

جلوگیری از مبتلا شدن به کم‌خونی

ضد ورم‌های داخلی

متعادل کردن فشارخون

افزایش انرژی

بالا بردن متابولیسم

جلوگیری از آلزایمر

پیش‌گیری از ابتلا به سرطان

جلوگیری از چاق شدن بیش از حد

کاهش دردهای دندانی

درمان بی‌خوابی

از بین بردن استرس و ایجاد آرامش

کاهش بوی بد دهان و بدن

کنترل دیابت

کاهش کلسترول

به این خاطر که در این پیش غذا از شیره انگور استفاده می‌شود، خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد.

هر دلمه حاوی حدوداً 50 کالری از 2000 کالری مصرفی روزانه است.

دلمه ایرانی رو با چی بخوریم؟ 

پیشنهاد می‌کنیم همراه سفارش دلمه ایرانی از سایر فینگر فود های ایرانی مانند آلبالوپلو با مرغ فینگرفودی نیز سفارش داده تا سفره ی ایرانی شما شکیل و تکمیل شود.

دلمه برگ مو

دلمه، اصطلاح ترکی است که برای نوعی از غذاهای طبخ شده با سبزی‌ها و صیفی‌جات در خاورمیانه و کشورهای مدیترانه‌ای به‌کاربرده می‌شود.

اولین نسخه‌ها از دلمه متعلق به ایران و مربوط به اوایل قرن 17 هستند. زمانی که میرزاعلی اکبر خان آشپزباشی، سرآشپز معروف دربار ناصرالدین‌شاه مواد غذایی شامل گوشت، نعنا، برنج و زعفران را ترکیب کرده و مخلوط موردنظر را داخل برگ انگور، برگ کلم، کدو، بادمجان، سیب‌زمینی و پیاز می‌ریخت و آن را با سسی‌ترش و شیرین می‌پخت. برنج در مواد تشکیل‌دهنده دلمه‌های دوره صفویه وجود نداشت اما در دوره قاجار اضافه شد.

امروزه محبوب‌ترین دلمه‌ها در ایران، در برگه‌ای انگور تازه و مزه دار شده در آب‌شور تهیه می‌شود. پس از مزه دار کردن برگ‌ها، مخلوطی از گوشت، برنج، گیاهان خردشده مانند جعفری، لپه و ادویه‌جات ترش داخل برگ‌ها را پر می‌کنند. سپس دلمه‌های پیچیده شده در مخلوط‌ترش و شیرینی از سرکه و یا آب‌لیمو، شکر و آب گرم پخته می‌شود.

بااین‌حال، دستور پخت دلمه این فینگر فود خوشمزه منطقه به منطقه و حتی از خانواده‌ای به خانواده دیگر متفاوت است. کلم پرشده و دلمه برگ انگور یا برگ مو تنها دلمه‌ای است که می‌تواند به‌صورت گرم یا سرد سرو شود.

در بعضی موارد دیده می‌شود که دلمه‌ها گوشت ندارند. همچنین دلمه صیفی‌جات احتمالاً یک فینگر فود ایرانی است. صیفی مانند کلم و بادمجان یک‌بار پخته‌شده و سپس با گوشت، ادویه‌جات و گاهی اوقات سس گوجه‌فرنگی یا رب پر می‌شود. سپس دلمه در گوشت گوسفندی یا سس ترش و شیرینی ریخته می‌شود و آرام‌آرام می‌پزد. در دهه‌های اخیر دستور پخت دلمه دست‌خوش تغییرات جدیدی شده است و به‌طور عمده تحت تأثیر سبک آشپزی غرب قرارگرفته است. به‌طور مثال در این تغییرات دلمه با سیب‌زمینی، فلفل دلمه، پیاز، گوجه‌فرنگی و دیگر سبزی‌ها نیز پرشده است.

دلمه برگ مو

اکثر کشورهای اطراف مدیترانه شرقی، انواع دیگر دلمه را می‌پزند. به‌طور مثال اسامی متفاوت از dolmeh، dolma و dolmades بسته به زبان و نوع پر کردن در هر کشور متفاوت است، هرچند اکثریت دلمه‌ها حاوی برنج و گوشت همراه با گیاهان مختلف است اما اصلی‌ترین نوع دلمه مشابه نسخه فارسی آن است.

 معنی دلمه برگ مو چیست؟

هرکسی که این اسم را می‌شنود، ممکن است از نام آن تعجب کند. دلمه برگ مو به‌طور خاص به معنای برگ انگور پرشده با سبزی‌های متنوع است. به‌عنوان‌مثال اصطلاح “dolmeh” در چند زبان درواقع به معنای چیزی پرشده است، نه به‌طور خاص برگ انگور.

استفاده از موادی همچون فلفل، بادمجان یا کلم برای در برگرفتن برنج و گوشت و سبزی به‌عنوان دلمه نیز بسیار متداول هستند. هرچند که دلمه برگ مو بیشترین طرفدار را دارد.

درست کردن این فینگر فود به زمان زیادی احتیاج دارد اما وقتی شروع به پیچیدن دلمه کردید همانند یک خط تولید دلمه عمل خواهید کرد! به نظر می‌رسد لوله کردن برگه‌ای ظریف انگور کمی ترسناک است اما نگران نباشید. کافی است شما فقط لبه‌های پایین، در دو طرف را جمع کنید و از پایین به سمت بالا لوله کنید.

می‌دانیم که در حال حاضر هدف از پخت‌وپز، مناسب بودن برای تمام خانواده است و من معتقدم دلمه برگ مو غذایی مفید برای همه اعضای خانواده است. اگرچه پیچیدن دلمه‌ها سخت به نظر می‌رسد ولی می‌تواند راهی برای مشارکت تمامی افراد خانواده باشد. اگر می‌خواهید برگه‌ای انگور را برای دفعات آتی استفاده کنید، کافی است آن‌ها را داخل محلول آب و لیمو و در داخل فریزر نگاهداری کنید. همچنین می‌توانید دلمه‌های پرشده از برنج و گوشت و سبزی را در داخل فریزر برای چند هفته نگاهداری کنید و در زمان لازم فقط آن‌ها را بپزید.

دستورالعمل زیر از یک ظرف برگ انگور که حدود 30 عدد است استفاده می‌کند.

امیدوارم تلاش کنید و پخت دلمه را تجربه کنید، چون نتیجه بسیار خوشمزه خواهد بود و این فینگر فود برای مهمانی عالی است. شما همچنین می‌توانید چند چاشنی مانند سالاد، کوکو سبزی و حمص را کنار دلمه سرو کنید.

زمان پخت دلمه برگ مو

زمان آماده‌سازی: 30 دقیقه
زمان پخت: 1 ساعت و 30 دقیقه
مجموع زمان: 2 ساعت

مواد تشکیل‌دهنده دلمه برگ مو:

• یک‌چهارم لیوان لپه
• نصف فنجان برنج
• نصف پیاز سرخ‌شده
• 1 سیر خردشده
• یک‌چهارم گوشت ران گاو یا 115 گرم گوشت گاو. همچنین می‌توانید از گوشت بره استفاده کنید.
• سه‌چهارم فنجان جعفری به‌طوری‌که 70 گرم وزن ساقه خردشده و مابقی برگ جعفری خردشده باشد.
• سه‌چهارم فنجان نعناع به‌طوری‌که 30 گرم وزن ساقه خردشده و مابقی برگ خردشده باشد.
• 3 قاشق غذاخوری تلخون به‌طوری‌که 10 گرم ساقه خردشده و مابقی برگه‌ای خردشده باشد. (یا استفاده از 3 قاشق سوپ‌خوری تلخون خشک‌شده نیز مجاز است)
• 2 قاشق غذاخوری سیر تازه ریز خردشده. (یا 2 عدد سیر خشک‌شده)
• نصف قاشق چای‌خوری زردچوبه
• 1 قاشق غذاخوری رب گوجه‌فرنگی
• نصف لیمو جهت آب‌لیمو آبگیری شود
• 30 برگ انگور

طرز تهیه دلمه

1. لپه را در یک ظرف کوچک آب قرار داده و آن را به مدت حدود 25 دقیقه بجوشانید. سپس آبکش کرده و کنار بگذارید.
2. هم‌زمان برنج را در 1 فنجان یا 480 میلی‌لیتر آب جوش بپزید و حدود 10 دقیقه در آن را بگذارید تا کامل پخته‌شده و آب جذبش شود. سپس آبکش کرده و کنار بگذارید.
3. درحالی‌که لپه و برنج درحالی‌که پختن هستند، پیاز و سیر خردشده را در یک ظرف تفت دهید و 5 تا 10 دقیقه صبر کنید تا خنک شود. گوجه‌فرنگی و گوشت گاو را به مخلوط اضافه کنید و آن را تا زمانی که قهوه‌ای شود بپزید.
4. سبزی‌های خردشده و برنج پخته‌شده و لپه را اضافه کنید، خوب به هم بزنید، سپس رب گوجه‌فرنگی، زردچوبه و 1/2 فنجان یا 120 میلی‌لیتر آب اضافه کنید. از نمک و فلفل برای طعم گرفتن غذا استفاده کنید و خوب هم بزنید.
5. چند دقیقه صبر کنید تا مایع به‌خوبی جذب شود سپس از روی شعله بردارید.
6. برگه‌ای انگور را بشویید تا آب‌نمک از روی آن زدوده شود و سپس چند برگ را روی سطح تمیز قرار دهید.
7. حدود 1 قاشق از مواد برای هر برگ کافی است. مواد را در مرکز هر برگ قرار داده و در لبه‌های پایین، سپس در طرف، اقدام به لوله کردن برگ کنید.
8. در صورت نیاز می‌توانید از ترکیب دو برگ در امتداد یکدیگر استفاده کنید تا دلمه‌های بزرگ‌تری داشته باشید.
9. بر روی نصف فنجان یا 120 میلی‌لیتر آب، نصف لیمو فشار دهید و سپس درون یک ظرف قرار دهید تا بپزد. پخت دلمه با شعله کم حدود 45 دقیقه طول می‌کشد. برای اینکه از فرآیند پخت مطمئن شوید به بخش انتهایی دلمه نگاه کنید، اگر مایع کمی وجود داشته باشد دلمه شما آماده است.
10. به‌صورت گرم یا در دمای اتاق سرو کنید.

یادداشت تکمیلی

توجه داشته باشید من حدود 30 عدد دلمه با این مخلوط تهیه کردم، اما تعداد دقیق آن به‌اندازه برگ بستگی دارد.