خشکبار

آجیل و خشکبار و میوه‌های خشک ایران علاوه بر بازار داخلی و پر مصرف خویش، در میان محصولات کشاورزی صادراتی بیشترین سهم را دارند و وزن صادرات غیرنفتی را نیز سنگین کرده‌اند. تنوع خشکبار ایرانی و کیفیت آن به وسعت و تفاوت آب‌وهوایی ایران و تأثیرش در بخش زراعت و باغ‌داری برمی‌گردد. چه خوب است با انواع خشکبار ایرانی آشنایی داشته باشیم.

انواع خشکبار ایرانی

خشکبار به میوه‌ خشک‌شده گفته می‌شود. کشمش، برگه هلو، برگه زرد آلو، قیسی، پسته، بادام، گردو، فندق، آلو خشک، توت خشک، انجیر خشک و خرما بیشترین خشکبار ایرانی هستند. در مفهوم اصلی خشکبار، میوه خشک وجود دارد؛ اما چون امروزه میوه‌های بیشتری نسبت به گذشته، چه به روش سنتی یا صنعتی، خشک می‌شوند، مفهوم میوه خشک فراتر از خشکبار و عنوان جدیدی شده است؛ مثلاً در چند دهه گذشته، خرمالو خشک یا خربزه خشک مثل امروز تولید انبوه و بازار فروش نداشته است و جزو خشکبار هم قرار نمی‌گرفته است. اما اکنون انواعی از میوه‌های ایران به صورت میوه خشک تولید و فروخته می‌شوند و خرید میوه خشک مخلوط یکی از محبوب‌ترین محصولات از این گروه است.

میوه-خشک-مخلوط

از سوی دیگر خشکبار بخشی از آجیل هم شناخته می‌شود که به صورت بوداده یا خام، شور یا شیرین یا طعم‌های جدیدی مثل پیاز و جعفری و چیلی یا مخلوطی از آنها، در کنار دیگر آجیل‌ها مثل انواع تخمه، استفاده می‌شود. همچنین گوناگونی خشکبار ایرانی و طعم‌های آن باعث عرضه انواع آجیل شده است؛ مانند آجیل چهار مغز، آجیل شور و  آجیل شیرین.

میوه‌های خشک مغزدار مانند پسته، گردو، بادام  و فندق، بخش مهمی از خشکبار ایرانی است که در دو نوع با پوست و بدون پوست (مغز) در آجیل فروشی آنلاین مثل مزبار معامله می‌گردد و هر کدام قصه جدایی دارد.

نوشتن درباره خشکبار ایرانی مثنوی هفتاد من کاغذ می‌شود اما از باب اینکه آب دریا را اگر نتوان کشید هم به قدر تشنگی باید چشید، به تعدادی از اقلام مهم خشکبار ایرانی و نکات ایرانی بودنشان اشاره می‌کنیم.

پسته-احمد-آقایی

پسته رفسنجان

پسته را اکنون در  مناطق مختلف ایران می‌کارند اما در قدیم چند شهر مانند رفسنجان و کرمان و دامغان بیشترین کشت پسته را داشتند و هنوز پسته همین شهرها مشهور و مرغوب هستند. پسته رفسنجان بهترین پسته ایران و جهان از نظر طعم و لطافت مغز و شکل است. پسته به غیر منطقه کشت، از جهت شکل و طعم نیز انواع مختلفی مانند پسته اکبری و پسته احمد آقایی دارد.

اکنون ایران رتبه دوم صادرات پسته جهان را دارد و  بیشترین تولید و صادرات پسته در دست آمریکاست؛ اما ریشه پسته آمریکا پسته رفسنجان و سابقه آن کمتر از صد سال است! آنها با استفاده از فرصت مشکلات پس از انقلاب اسلامی، مانند جنگ عراق علیه ایران و تحریم‌های اقتصادی، رتبه ایران را تصاحب کرده‌اند. رتبه سوم صادرات پسته در اختیار ترکیه است.

خرید-مغز-گردو

گردوی تویسرکان

درخت گردو مانند پسته سابقه باستانی در ایران دارد‌ و میوه گردو ایران جزو بهترین‌های جهانی است. چون درخت گردو عمر طولانی و چند صد ساله دارد در فرهنگ روستایی ارزش و تاثیری بیش از یک درخت یا میوه داشته است. علاوه بر میوه گردو، چوب سخت گردو است در صنایع چوب پرکاربرد است.

گردو در مناطق مختلف کوهپایه‌های و کوهستانی ایران رشد می‌کند و هرچه ارتفاع منطقه بیشتر باشد مغز گردو آن سفیدتر و مرغوب‌تر می‌گردد. باغ‌های منطقه بزرگ تویسرکان بیشترین و مرغوب‌ترین گردو ایران را از جهت رنگ و طعم و روغن دارند. گردو در مناطق مختلف ایران نام‌های گوناگونی دارد؛ مثلاً در منطقه بزرگ خراسان به آن جوز (با حرکات مختلف فتحه و کسره و ضمه روی حرف ج) می‌گویند.

گردوی ایرانی انواع مختلف دارد که گردو کاغذی از جهت رنگ و طعم و آسانی شکستن و بیرون آوردن مغز جزو مشهورترین و مرغوب‌ترین گردوهاست. امروزه نژادهایی از گردوهای خارجی نیز در ایران کاشته می‌شود و محصول آن روانه بازار می‌گردد.

بادام درختی چهارمحال بختیاری

درخت بادام بیشتر در مناطق سردسیر و خشک ایران رشد می‌کند. طعم بادام ایرانی شیرین و ارزش غذایی آن نیز بیشتر از انواع خارجی آن  است.

بادام ایرانی سه نوع است. یکی بادام سنگی که بیشتر در منطقه تویسرکان رشد می‌کند. اسم این نوع به خاطر سفتی و سختی پوست آن است که مغز خوشمزه و مقوی خود را در آن نگه داشته است. دوم بادام مامایی است که در چهارمحال بختیاری رشد می‌کند و علاوه طعم شیرین، روغن آن هم زیادتر و از بادام سنگی گران‌تر است. یک‌سوم مغز آنها نیز دوقلو و کج و کوله هستند! نوع سوم بادام ایرانی «بادام پوست کاغذی» است که به صورت شور و با نام بادام منقا جزو آجیل هم قرار دارد. فصل بادام تازه، آخر تابستان و اوایل پاییز است. بحث ما خشکبار است اما ناگفته نماند که چغاله بادام را که میوه نارس و نوبرانه بادام درختی است ایرانی‌ها خیلی دوست دارند.

فندق اشکورات

درخت فندق در نیم‌کره شمالی زمین می‌روید و درخت بومی اروپا و آسیای صغیر و قفقاز و ایران شناخته می‌شود و چند گونه آن خوراکی است. فندق هم مثل پسته، بادام و گردو، جزو درختانی است که از زمان‌های بسیار قدیم در ایران به صورت خودرو در جنگل یا به صورت کشت منظم در باغ‌ها وجود داشته است. فندق و بادام، هم در آجیل و خشکبار مصرف دارد و هم در صنایع داروسازی و شکلات‌سازی.

فندق ایرانی در مناطق مختلف ایران وجود دارد اما منطقه کوهستانی اشکورات رودسر در استان گیلان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین منطقه فندق‌کاری ایران است. برداشت فندق بسته به منطقه زیر کشت معمولاً از مرداد تا مهرماه است.

خرید-میوه-خشک-مخلوط

برگه‌های میوه

ایران کشوری با تنوعی از میوه‌هاست و خشک کردن میوه‌ها و استفاده در فصول دیگر سال،  در سنت و فرهنگ غذایی آن وجود داشته و البته خشک کردن میوه‌های دو لپه‌ای رونق بیشتری داشته است؛ مثل برگه زردآلو، برگه هلو ، قیسی (قیصی) که برگه زردآلو و هلو مهم‌ترین و صادراتی‌ترین آنهاست.

این برگه‌ها از انواع خشکبار و آجیل و حتی تنقلات محسوب می‌شوند و برای زمستان و نوروز پرمصرف و خوش‌‌خوراک  بوده‌اند و هستند. همچنین در طب سنتی ایران از برگه‌ها برای مصارف درمانی نیز استفاده می‌شود. و اینکه خیساندن این برگه‌ها (آب برگه) و مصرف خنک آن در تابستان جزو سنت‌های ایرانی و نوشیدنی‌ها سالم و مقوی تابستانه است.

توت-خشک

توت خشک مشهدی

توت یک درخت قدیمی در جهان است و ایران بزرگ‌ترین تولیدکننده توت جهان است.  میوه توت انواع مختلف و خوشمزه ای دارد که خشک آنها هم تولید می‌شود؛ چراکه توت تازه را که سرشار از ارزش غذایی است نمی‌توان زیاد نگه داشت اما خشک آن در شرایط مناسب تا دو سال ماندگاری دارد. توت خشک سفید یا مشهدی، توت خشک سبز، شاه توت خشک و توت سیاه خشک، انواع خشک این میوه پر خاصیت است. توت در خیلی از مناطق ایران وجود دارد اما توت طرقبه مشهد، کرمانشاه، یزد، قم و کرج مشهورترند و هر کدام کیفیت متفاوتی دارند. زمان برداشت توت تازه معمولاً خرداد تا مرداد است و قیمت توت خشک به منطقه کشت و کیفیت محصول بستکی دارد.

توت فرنگی، میوه یک بوته چند ساله، همان‌‌طور که از نامش پیداست اصالتاً برای فرنگ و فرانسه است که از حالت وحشی به صورت زراعتی تبدیل شده و سپس در ایران ابتدا پایش به جنگل‌های شمال ایران رسیده و بعد به همه جای ایران رسیده است. توت فرنگی بوته‌ای چند ساله دارد.

خرید-آجیل-و-خشکبار

خرید خشکبار و آجیل

خرید و فروش خشکبار و آجیل و میوه خشک در ایامی از سال مانند عید نوروز و شب یلدا افزایش می‌یابد. همچنین خرید انجیر خشک یا توت خشک و بعضی خشکبارهای دیگر به دلایلی مانند کمک به درمان بیماری‌هایی خاصی مثل یبوست یا دیابت، صورت می‌گیرد. مثلاً توت خشک جایگزین خوبی برای قند بویژه برای بیماران دیابتی است. همچنین برای پذیرایی در دورهمی‌های رسمی و دوستانه یا مهمانی‌ها و جشن‌هایی مثل جشن تولد، از خشکبار و آجیل و میوه خشک با بسته‌بندی‌های شکیل و متنوع استفاده می‌شود.

در خرید خشکبار ایرانی، شناخت تفاوت آن با نوع خارجی و نیز کیفیت و سلامت محصول خیلی اهمیت دارد و باید از مراکز معتبر خرید کرد.  مزبار، فروشگاه خرید آنلاین آجیل و انواع خشکبار ایرانی بهترین محصولات باغ‌های ایران را در شیک‌ترین بسته‌بندی در اختیار همه قرار داده است.

ارسال یک پاسخ

لطفا دیدگاه خود را وارد کنید!
لطفا نام خود را در اینجا وارد کنید